Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2017

in memoria: Ann Frank



27 Γενάρη 2017

Θλίψη για την ιστορική ημέρα, 
ενός λεπτού σιγή μόνο,

μαυρίλα για την επέτειο,

οργή για το άδικο, φρίκη για το μέγεθος,

αποτροπιασμός για το ολοκαύτωμα,

μνήμες που αναμασάμε φιλολογικά όσοι δεν τις ζήσαμε από πρώτο χέρι.

Έμειναν λίγα γεροντάκια - ζωντανά μνημεία που πέρασαν και γλύτωσαν από τα στρατόπεδα, τα βασανιστήρια και τη τελική λύση, δηλαδή τα κρεματόρια.
Καυγάδες για το ποιος φασισμός είναι ο χειρότερος. 
Και πάλι κόκκινο, ή μαύρο;
Ρωσία-Ουκρανία 2022.
Το παραμύθι άρχισε, το φρενοκομείο άνοιξε, τρέξετε να κρυφτείτε...

Πρώτη φορά έμαθα παιδί ακόμα, για την Άννα Φράνκ! Ήμουν 9-11 ετών όταν παίχτηκε το έργο στο Κεντρικό θέατρο, δεν ήξερα τίποτα άλλο.
Το άκουσα το έργο, είδα ελάχιστες σκηνές καθώς ήμουν μικρός, κοντός και το θέατρο γεμάτο όρθιους. Δεν έφτανα από την άκρη της αίθουσας να δω καλά, ήμουν πίσω από τη πόρτα εισόδου.
Αργότερα, αγόρασα με το χαρτζιλίκι της γιαγιάς μεταχειρισμένο το «ημερολόγιο» και έμελλε να γίνει το αγαπημένο μου βιβλίο. Γιατί αγαπημένο; διότι δεν είχε ποτέ καμιά σχέση με τη σημερινή "δημιουργική γραφή", ούτε τη καθώς πρέπει λογοτεχνία των μεγάλων συγγραφέων των best seller.

Από το σχολείο, μου έκανε πολύ κακή εντύπωση, με τρόμαξε ο λόγος του Εβραϊκού όχλου όταν ζήτησε από τον Πιλάτο να κρεμάσει το Μεσσία, και ειδικά όταν ο όχλος δήλωσε:
«Το αίμα του στα κεφάλια μας και στα κεφάλια των παιδιών μας!» (αν ειπώθηκε).
Γιατί; Απλά για να εκπληρωθεί η Γραφή;
Και ποιος είναι αυτός που αναλαμβάνει κάθε τόσο χρέη «θεού» και τιμωρεί τους κακούς, η βασανίζει τους καλούς για να αγιάσουν;
Κοιτάξτε τα παιδιά στα μάτια και απαντήστε! Μην απαντάτε σε εμένα.

Σήμερα διαβάζω πολλά βιβλία, διάφορων, ακόμη και το «αγών μου» του μακελάρη προσπαθώντας να καταλάβω γιατί κινδύνευε το Γ Ράιχ από τα παιδιά, τα ονειροπόλα κοριτσόπουλα όπως η Άννα και η αδελφή της, που κατέληξαν στη τελική λύση όντας μάλιστα Ολλανδοί πολίτες!
Βιβλία και ταινίες, όπως η λίστα του Σίντλερ, η δίκη της Νυρεμβέργης, το ολοκαύτωμα, το μαγαζάκι της κεντρικής οδού, τα ιστορικά αρχεία όπου καταγράφονται και περιγράφονται οι τόποι κόλασης όπως: Νταχάου, Μπάμπι Γιάρ, Μπέλσεν, Άουσβιτς, το ημερολόγιο της Άννας, οι φωτογραφίες των ζωντανών σκελετών με το κίτρινο άστρο και τις ρίγες.
Προσωπικά, από τη μια βάζω όλη τη παγκόσμια φιλολογία, εκτός των αδιάφορων προϊόντων «δημιουργικής γραφής», και από την άλλη, το ημερολόγιο της Α. Φρανκ (ως αξίες ίσου βάρους). Η καθαρότητα και ο αυθορμητισμός του «βιβλίου» και το νεαρό της κοπέλας με έχει κάνει να το διαβάσω κάμποσες φορές.
Είναι ένα ντοκουμέντο καθαρό σαν το οξύ που καίει τη πέτρα! Ωστόσο, έμαθα πριν λίγα χρόνια, πως μερικοί λένε πως το ημερολόγιο, δεν το έγραψε η Άννα! Τι να πω τώρα; Πάμε για τρίτο παγκόσμιο πόλεμο και τίποτα δεν άλλαξε!

Η βία που πέρασε από τη διοίκηση των Ναζί στις ζωές και τις ψυχές των Εβραίων, κι όχι μόνο, δεν ήταν μοναδικές στην ιστορία της Ευρώπης. Κι άλλοι λαοί πέρασαν από το πάγκο του Προκρούστη! Και οι Έλληνες δοκιμάστηκαν πολύ, και φαντάσου να μη μας θαύμαζε ο Χίτλερ! Τα ξέχασε ο Βόλφγκαγκ;
Και σίγουρα οι Εβραίοι δεν ήταν μόνο οι πλούσιοι τσιγκούνηδες κυνηγοί του χρήματος και της διακριτής διεφθαρμένης μεγαλοαστικής τάξης, αλλά λόγο κοινωνικών διακρίσεων, ήταν οι περισσότεροι φτωχοί και περιθωριοποιημένοι.
Σε αυτή τη τραγική κατάσταση έφταιξε σίγουρα και η ξεχωριστή θρησκεία τους που ώθησε τα αυταρχικά καθεστώτα στη βία εναντίον τους.
Ακόμη και η Σοβιετική Ένωση που έφτασε από τους πρώτους στα στρατόπεδα του θανάτου, δεν φέρθηκε στους Εβραίους με τη ανάλογη ανθρωπιά μετά, κατά την ενσωμάτωσή τους στο σύγχρονο σοβιετικό κράτος. Πράγμα που όφειλε να κάνει μια κοινωνία που πολέμησε τη βια των Ναζί και έχασε απίστευτο αριθμό στρατιωτών στα μέτωπα.
 Η ύπαρξη των Εβραίων από παλαιότατων χρόνων απαίτησε από την ανθρωπότητα τη κατανόηση και το δικαίωμα στην ιδιαιτερότητα, την δίκαιη προστασία των ατομικών και μειονεκτικών, της ανεξιθρησκίας.
Ημέρες ιστορικής μνήμης προς αποφυγή, αν θέλουμε να μη ζήσουμε ξανά ανάλογα φαινόμενα.
Δεν ξέρω, μπορεί οι Ναζί να έβλεπαν στον Εβραϊκό παράγοντα ένα τεράστιο εχθρό, μπορεί από όσα έλεγαν επιτελικοί του κόμματος, οι Εβραίοι κι οι αριστεροί να έφταιγαν για όλα!
Σίγουρα οι μεγάλοι της εποχής: πολιτικοί, αρκετοί διανοούμενοι, θρησκευτικοί ηγέτες (καθολικοί κυρίως) με ελαφριά καρδιά, η από φόβο, ακολούθησαν τη δύναμη των Ναζί. Σίγουρα δεν έδωσαν βάση στα κείμενα του Χίτλερ, δεν έβλεπαν το αυγό του φιδιού; Το παραδέχονται και στην εισαγωγή στο "αγών μου".
Παραμένει ωστόσο η απορία μου καθώς νομίζω και η απορία όλων των νέων σήμερα:
Πως πραγματικά μπορεί να κινδύνευε το Ράιχ από τη ζωή και το ημερολόγιο ενός κοριτσιού;
Ο θάνατος της «συγγραφέως» και η κατά τύχη ανακάλυψη του ημερολόγιου της Άννας ήταν πραγματικά η ποιο μεγάλη γραπτή προσβολή-διαμαρτυρία προς την άδικη, εγκληματική, αιματοβαμμένη αυτοκρατορία τ ά, νέοι, άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας, γεροντάκια. Έφυγαν 6,5 εκατομμύρια Εβραίοι για να σωθεί η καθαρότητα της γερμανικής άριας φυλής.
Αιώνια η μνήμη τους!
Άννα δε σε ξεχνώ.
Το ημερολόγιο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 1947.
Η οικογένεια Φρανκ ζούσε στην Ολλανδία και το 1942 αναγκαστικά έγινε αόρατη καθώς κατέφυγε σε μια μικρή-αόρατη εξωτερικά σοφίτα. Το 1944 τους βρήκαν οι Ναζί....
Αν οι Εβραίοι ζήτησαν να σταυρωθεί ο Χριστός και σε αντάλλαγμα το αίμα του να πέσει στα κεφάλια τους και στα κεφάλια των παιδιών τους, τότε τα 6,5 εκατομμύρια ψυχές τι θα ζητάνε άραγε;
Ο "τριγμός των οδόντων" τους, νομίζω οτι θα στοιχειώνει το σύγχρονο κόσμο που ανέχτηκε το κύριο Χίτλερ, και ειδικά τους Γερμανούς που τον έκαναν αρχηγό τους για να τους σώσει από τα θύματα της τελικής λύσης.
Βρικόλακες! 
Ναι βρικόλακες! γιατί πρόσφατα διάβασα στον ιστό πως υπάρχουν πάρα πολλές αντιρρήσεις σχετικά με την αυθεντικότητα του ημερολογίου, υπάρχουν δυο εταιρίες που εκμεταλλεύονται ότι απόμεινε , εμπλουτίστηκε, βελτιώθηκε από το αρχικό ημερολόγιο και τελικά η σημασία του έργου δεν είναι αυτή που του δόθηκε!
Καλά, δεν πειράζει, εγώ με αυτό μεγάλωσα και σκέφτομαι πως αν ζούσε η Άννα σίγουρα πάλι σε στρατόπεδο θα κατάληγε!
"Ήταν πραγματικά τεράστιος ο κίνδυνος που διέτρεξε το Γ' Ράιχ από ένα κοριτσόπουλο 14 ετών"! Αυτό έχει σημασία κι όχι όλα τα άλλα.
Η παραπληροφόρηση θα έπρεπε να ψήνεται στους φούρνους κι όχι τα παιδιά.
Κι όμως σήμερα υπάρχουν "άνθρωποι" που λένε πως η γη είναι επίπεδη, πως το ολοκαύτωμα ποτέ δεν έγινε, ούτε το παιδομάζωμα, κλπ παραμύθια της Χαλιμάς.
Όσο για εμάς τους Έλληνες; είχαμε και Πόντιους, και Αρμένιους, και Κωνσταντινουπολίτες, και Μικρασιάτες που χάσαμε. 
Πολεμήσαμε σε δυο παγκόσμιους για μια δημοκρατική και ελεύθερη κοινωνία, μας απηλούν σήμερα οι γείτονες και λένε πως ουδέποτε υπήρξε γενοκτονία όλων αυτών... 
Καλά λοιπόν, περαστικά, ως λαός και ηγεσίες, ίσως κάναμε πολλά ιστορικά λάθη...
Το ημερολόγιο καλά είναι να το διαβάζουν τα παιδιά μας γιατί το αυγό του φιδιού παραμένει ζωντανό και η Αννούλα το έζησε μέχρι τον άδικο θάνατό της. Αυτό το θάνατο, δεν το διαψεύδει κανείς.
Γιάννης Γλυνός


Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2017

steps to nothing



2500 χρόνια ιστορίας = αυτή τη στιγμή

-«Αν δεν υπήρχαν οι γυναίκες, οι άνδρες δεν θα έκαναν τα πάντα για το χρήμα».
Ούτε και μπάνιο θα έκαναν εξάλλου!
Λέω εγώ τώρα.
Τάδε έφη Ζαρατούστρα
Και μετά από αυτή την κατά κάποιο τρόπο, ευτράπελη εισαγωγή, θα μπω στο θέμα.
Εγώ έχω κάποια ηλικία τώρα, έχω δει, και έχω μάθει, και ακούσει και διαβάσει πολλά, πάρα πολλά. Σε κάθε αφοριστική, ισοπεδωτική δήλωση, κάνω κάποιες σκέψεις. Έχω κάποιες απορίες του τύπου: Ποιοι άνδρες, ποιες γυναίκες, ποια πάντα;
Aναφέρομαι στη πρώτη ευτράπελη δήλωση.   
Ποτέ δεν ήμουν διαόλου κάλτσα, έχω αυτογνωσία. Σήμερα όμως, «αυτή τη στιγμή» ξέρω πως η ελεύθερη και δημοκρατική διατύπωση απόψεων και επιχειρημάτων μπορεί κάθε στιγμή, να μας επιβάλλει δημοκρατικότατα με όλους τους κανόνες στη βουλή (150+1), ένα νέο Χίτλερ πριν το καταλάβουν μερικοί. Με προβληματίζουν αυτοί που εννοούν να πουν την άποψή τους, να την ακούσουμε υποχρεωτικά όλοι μουγγοί, όρθιοι, έστω κι αν λένε ότι τους συμφέρει, έστω κι αν δίχως πραγματική γνώση, θέλουν να ροκανίσουν το χρόνο και να πετάξουν τη μπάλα στην εξέδρα και το πρόβλημα στους επόμενους. Έστω και αν μονοπωλούν το λόγο και δεν αφήνουν τόπο να σταθεί κανείς άλλος, να πει κάτι διαφορετικό. Κι ας κόπτονται για αυτό το δικαίωμα, αλλά δεν σέβονται το χρόνο μας.
Ένα παράδειγμα. 
Δεν είμαι οπαδός κανενός, ειδικά του Βαρουφάκη, ή του Χίτλερ, κάποιου άλλου, ή κάποιου κόμματος. Αλλά, όταν έχω διαβάσει κάποια πράγματα από διάφορες πηγές για το πώς κάποιος έφτασε να ασχοληθεί με ένα θέμα, και έρχεται ο ξερόλας, και προσπαθεί με απόλυτο τρόπο να μου πει ότι ο τάδε φταίει, και ότι ο δείνα μας κατάστρεψε, ή πως οι λαοί έχουν τους ηγέτες που τους αξίζουν, ε άνθρωπος είμαι και εγώ…
Έτσι λοιπόν, εγώ, εγωιστικά, θα πω αυτά που έχω να πω, και σε όποιον αρέσουν.
Αν δεν συμφωνούν, υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές.
Με λίγα λόγια, δικό μου είναι το κείμενο, ότι θέλω λέω. Δεν κάνω διάλογο με ένα άγνωστο, πιθανό αναγνώστη, κάνω μονόλογο. Αν και αιθεροβάμων (καθώς με περιγράφει φίλος μου), ελπίζω να μη χαθώ μέσα στο σύννεφο της αλήθειας και της ενημέρωσης που με περιβάλλει. Και δεν γνωρίζω αν είμαστε στο ίδιο σύννεφο, γείτονας με εσάς, κι αν θα μου δοθεί άλλη ευκαιρία να το ξανακάνω βρε αδελφέ.
Μεγάλωσα, είπαμε, δεν θα αλλάξω εγώ τον κόσμο, δεν θα τον σώσω.
Ολόκληρος Χριστός δεν τα κατάφερε στο τέλος. Και τον σταύρωσαν, και το γιορτάζουν κάθε χρόνο, και πάλι τα ίδια κάνουν οι άνθρωποι, και πάλι θα τον σταύρωναν!
Ας είναι, εγώ θα καταγράψω ότι κατάλαβα συγκρίνοντας, μετρώντας, παρατηρώντας.

Από το 2001, καταγράφω και κατανοώ θαρρώ τα γεγονότα με ποιο σωστό τρόπο, και σε βάθος. Νομίζω.
Εμένα πάντα μου άρεσε η ιστορία, γενικώς.
Μεγάλες εκστρατείες, καταστροφές, πολιτισμοί, κατακτήσεις, άτομα με ιδιαίτερες δυνατότητες διοικητικές καλλιτεχνικές, επιστημονικές και άλλες όπως: Χριστός, Βούδας, Μωάμεθ, Κομφούκιος, Αριστείδης, Αλέξανδρος, Θεμιστοκλής, Κυναίγειρος, Αθαν. Διάκος, Καίσαρας, Ναπολέων, Κοραής, Μαντώ, Χίτλερ (γιατί όχι; διαβάστε την εισαγωγή), Πωλ Κλέε, Υπατία, Γκωγκέν, Μαρξ, Βαν Κόνγκ, Λίντμπεργκ, Θουκυδίδης, Όμηρος, Καποδίστριας, Μπακούνιν, Πικάσο, Καραϊσκάκης, Ουγκώ, Μπετόβεν, Γαλιλαίος, Κρόμγουελ, Αρχιμήδης, Ιπποκράτης, Σωκράτης, Σοφοκλής, Ευριπίδης, Αριστοτέλης, Αντενάουερ, Λένιν, Τρότσκι, Τσε, Λένον, Λίνκολν, Μαντέλα, Σκωτ, Μαγγελάνος, Βελισάριος, Αννίβας, Έκτορας, Αχιλλέας, Αϊνστάιν, Φελίνι, Κουροσάβα, Μπέργκμαν, Γκάντι, (ειδικά αυτός δίδαξε!), και τόσοι άλλοι άνθρωποι της δράσης και του πνεύματος. Τεράστιος είναι και μακρύς ο κατάλογος όσων έχουν αφήσει γραπτά, πράξεις, έργα καλά, ή κακά (ολοκαύτωμα, γενοκτονίες, πόλεμοι κλπ), που άλλαξαν και αλλάζουν τον τρόπο σκέψης και ζωής σε αυτό το πλανήτη.
Σε αυτή τη γη που τη πατούμε, όλοι μέσα θέλουμε να μπούμε.
Αλλά ιδού, πριν θέλουμε να φάμε το κόσμον όλο. Οι σημαντικοί άνθρωποι, καλοί και κακοί, έχουν αφήσει τα ίχνη τους και τα έργα τους, τα έχει καταγράψει η ιστορία. Η ιστορική καταγραφή έχει γίνει όσο ποιο αντικειμενικά γίνεται, σχεδόν πάντα, αλλά όχι πάντα. Βλέπετε, και οι ιστορικοί είναι άνθρωποι με αδυναμίες, ιδεολογίες, σκοπιμότητες, ωστόσο υπάρχουν πάντα και οι διασταυρώσεις, ευτυχώς.
Όλα λοιπόν όσα από το 2001 και μετά έχω καταγράψει ψηφιακά (τα έχει και ο μεγάλος ρουφιάνος= internet), μετράνε στο σχηματισμό άποψης και αποτελούν δική μου γνώση. Η δική μου ιστορική βάση δεδομένων αρχίζει με βιβλία πολλά χρόνια πριν, από τα αρχαία ελληνικά πράγματα, φτάνει ψηφιακά, μέχρι τη καθημερινή επικαιρότητα.
Είναι μια σκάλα η γνώση, για να πατήσεις στο σκαλί της χρονιάς 2015 πχ, πρέπει να έχεις πατήσει και σε όλα τα προηγούμενα, διαφορετικά θα πέσεις και δεν ξέρεις που θα καταλήξεις.
Με στόχο λοιπόν την έκφραση «αυτή τη στιγμή», που ακούμε να αναμασάνε στα παράθυρα συνεχώς, το μόνο που κάνει ο ομιλητής, είναι να διαγράφει τα πάντα πριν και να προσπαθεί να μας πει πως μόνο αυτό που θα μας περιγράψει τώρα, όπως θα το κάνει, ισχύει!
Πλάνη μεγάλη σαφώς μας αναμένει. Κουμπωθείτε!
Σίγουρα, δεν μπορεί κανείς κάθε φορά να ανατρέχει τόσα χρόνια ιστορίας πριν από «αυτή τη στιγμή», αλλά και δεν μπορεί να μας κάνει να την ξεχνάμε. Ναι μεν αυτή τη στιγμή θέλει να αναλύσει το πρόβλημα που δεν προέκυψε αυτόνομα και αυτόματα, γιατί τίποτα δεν είναι αυτόνομο. Όλα τα γεγονότα έχουν σχέσεις  μεταξύ τους και όλα διαγράφουν καμπύλες.
Σχετικά είναι όλα.
Είναι θέμα χαοτικής τάξης και σχέσεων του σύμπαντος.
Όλα μας τα βάσανα αρχίζουν από τη στιγμή που η Εύα δάγκωσε το μήλο, και μετά το έδωσε στον Αδάμ. Και αυτό το ζωντόβολο το έφαγε, και πάει ο Παράδεισος.
Αυτή πραγματικά ήταν η πλέον σημαντική στιγμή στην ιστορία της ανθρωπότητας, αν όλα έγιναν έτσι και δεν είναι μια προσωπική ερμηνεία του τότε συγγραφέα.
Προσέξτε και μια μικρή λεπτομέρεια. Ιστορικά, πάντα ο άνθρωπος θέλει να φορτώνει τις ευθύνες των πράξεών του σε κάποιον άλλο άνθρωπο, θεό, δαίμωνα, φίδι, γυναίκα, ή διάβολο. Δεν αντέχει ούτε τη σκέψη πως τα έκανε πάλι μπάχαλο μόνος του!
Ωστόσο, κανείς «αυτή τη στιγμή», δεν μπορεί να πει που θα καταλήξει το υπό έρευνα φαινόμενο. Δεν γνωρίζει, αν θα τερματίσει ψηλά, χαμηλά, ή θα σταθεροποιηθεί σε ένα ύψος. Η κάθε καμπύλη της εξέλιξης έχει τη δική της διαδρομή, αν και μπορεί να μοιάζει δραματικά με κάποια άλλη, δεν θα είναι ακριβώς ίδια. Αλλά, και να ήταν, πάλι τα ίδια λάθη θα κάναμε.
Φυσικά και δεν φταίνε για αυτό το οικονομικό χάλι μόνο οι γυναίκες, ή μόνο οι άνδρες. Τα κραχ επαναλαμβάνονται, όπως και η ιστορία.
Υπάρχει μια ερώτηση που ίσως φωτίσει κάπως τη σκέψη μας για οικονομικά χάλια.
Ποιοι είναι ποιο καλοί και καταναλωτές; Οι άνδρες, ή οι γυναίκες; Ποιοι ξοδεύουν περισσότερα; Σε ποια προϊόντα; Με τι χρήματα;
Αδιάφορο ωστόσο αν σε άντρα ή γυναίκα, δίνει η τράπεζα απεριόριστα δανεικά, και κάποιος τα παίρνει, και μετά δεν μπορεί να πληρώσει, και η τράπεζα τα φορτώνει σε όλους εσάς και εμάς που ποτέ δεν ήσασταν-ήμασταν σπάταλοι. Και ποιος φταίει; Μόνο εγώ; Μόνον εμείς; Μόνο εσείς; οι άλλοι; Μήπως μόνο οι τράπεζες; Ή μήπως μόνον οι άντρες ή μόνο οι γυναίκες;
Αυτή τη πρόταση στην αρχή τη βρήκα σε ένα μπλογκ σχετικά με το καπιταλισμό και μου έκανε ένα κλικ, ήταν κάτι για να αρχίσω, μη το λάβετε τοις μετρητοίς, γιατί δεν είναι, δεν το πιστεύω.
Όταν λοιπόν εγώ λέω, ή ακούω: «Αυτή τη στιγμή», κάνω μια ταχύτατη νοητή αναδρομή στη παγκόσμια ιστορία που γνωρίζω και μετά έρχομαι στο παρόν και προσπαθώ να καταλάβω τι έφταιξε και τι φταίει για αυτό που συμβαίνει «αυτή τη στιγμή».
Για αυτό που μας εξηγούν αυτή τη στιγμή, μπορεί να φταίει ας πούμε, η καταστροφή του εκστρατευτικού Αγγλικού σώματος στο Κουτ, στη Μεσοποταμία του 1916! Αν δεν φταίει απόλυτα, υπάρχουν πολλά αίτια που οδήγησαν στη καταστροφή, που απλά επαναλαμβάνονται καθώς η ιστορία κάνει κύκλους, έτσι απλά. Για παράδειγμα: εκστρατεία Ναπολέοντα στη Ρωσία, Χίτλερ το ίδιο, η δική μας Μικρασιατική καταστροφή το 22 κλπ. Μόνο που κανείς δεν θέλει να αποδεχτεί πως αυτή τη φορά, «αυτή τη στιγμή», δεν θα γίνουν τα ίδια λάθη. Εμένα μου λες;
Άλλο παράδειγμα. Αν καταρρέει το ποιο «ασφαλές» χρηματιστήριο του κόσμου μας, μπορεί πραγματικά να φταίει μια πεταλούδα που δεν βγήκε από το κουκούλι της, ή που βγήκε πριν την ώρα της! Υπερβολή; Ίσως.
Σίγουρα όμως ποιο άμεσα φταίει η απληστία, ο τυφλός και στείρος ανταγωνισμός, η κλιματική αλλαγή, οι γυναίκες, αλλά και οι άντρες, και όλοι που κατασπαταλούν τους φυσικούς πόρους της γης μόνο για προσωπική απόλαυση και φτηνό εντυπωσιασμό των ανταγωνιστών τους. Άντρες και γυναίκες, βλέπε πλούσιοι και ισχυροί κάτοικοι του πλανήτη μας, όλοι όσοι καταναλώνουν υπέρμετρα φταίνε. Αλλά φταίνε το ίδιο και περισσότερο όλοι όσοι βάζουν τεράστια ποσά στο τόκο και αντί να αναδιανέμουν τα κέρδη στους φτωχούς τα κρύβουν στερώντας το χρήμα από αυτούς που το έχουν ανάγκη (ανάγκη για κοινωνικό κράτος, όχι σπάταλο κι όχι άδικο).
Αυτά δεν τα λέω μόνο εγώ, εδώ είναι η πλάκα, και για αυτό ανησυχώ περισσότερο καθώς μάλλον, έχω δίκιο! Εγώ απλά ξύπνησα ποιο αργά από κάποιους άλλους.
Ολοένα περισσότεροι σκεπτόμενοι Έλληνες καταλαβαίνουν περισσότερα από όσα λέει σήμερα, «αυτή τη στιγμή» ας πούμε ο κύριος που μας κουνάει το χέρι και το δάχτυλο. Ο κύριος, που την επόμενη «αυτή τη στιγμή» ανατρέπει και ερμηνεύει όσα είπε όπως τον βολεύει, για να τα θέσει και πάλι με άλλο τρόπο την επόμενη «αυτή τη στιγμή». Για την ιστορία, ο κύριος αυτός, έμαθα πως έχει λαμπρή ιστορική επιτυχία στην εκποίηση του πλούτου της μισής του σημερινής πατρίδας! Από την ανάποδη.
 Κι όμως, πολλά ΜΜΕ ερμηνεύουν θετικά τις δράσεις του και μας εξηγούν τις θέσεις του «αμερόληπτα» όπως πάντα, αλλά πάντα σε σχέση με «αυτή τη στιγμή».
Η όλη διαδικασία θυμίζει φωτογράφιση σε ρυθμό ριπής ενός καρέ / δευτερόλεπτο, ή ημέρα.
Στο ένα καρέ, το ΔΝΤ θα φύγει, στο άλλο θα μείνει μόνον αν..
Στο επόμενο καρέ, είτε φύγει, είτε μείνει, δεν αλλάζει τίποτα!
Στο επόμενο καρέ το ΔΝΤ θα φύγει αν το χρέος δεν….
Στο επόμενο το χρέος δεν…
Έ, άμα δεν το χρέος, τότε δεν το ΔΝΤ
Και ο συμπαθέστατος κύριος, κουνώντας το δάχτυλο, αν φύγει το ΔΝΤ, τότε πάμε από την αρχή, και δεν ξέρω τη θα συμβεί!
Στο επόμενο καρέ, μα, όχι δεν καταλάβατε, εμείς θα μείνουμε! Κορόιδα είμαστε!
Στο επόμενο καρέ: Ναι αλλά εμείς κάνουμε και χωρίς εσάς, το είχε πει και ο Γιάννης αλλά εσείς γελάγατε ειρωνικά!
Στο επόμενο καρέ: Πάμε από την αρχή. Τι λέγαμε;
Στο επόμενο καρέ. Κουβέντα να γίνεται να περνάει η ώρα «αυτή τη στιγμή».
Και φυσικά εδώ ισχύει το:
-«όπου λαλούν πολλά κοκόρια αργεί να ξημερώσει».
Μας λέει πχ κάποιος πως «αυτή τη στιγμή» πρέπει όλοι να πάνε και να κάτσουν στο τραπέζι και να συζητήσουν, να διαπραγματευτούν! Σωστά;
Με τι όρους, ποιο θέμα, για ποιο σκοπό, πότε προέκυψε και πως το θέμα αυτό;
Άντε και ο διάλογος ήταν εποικοδομητικός, άντε και μάθαμε όλοι τι έχει συμβεί πριν και σε βάθος χρόνου, και τι θα συμβεί από «αυτή τη στιγμή» και μετά. Τι θα αλλάξει;
-« αυτός που κρατεί μαχαίρι, τρώει καρπούζι» λέει ο λαός.
Ο καταχρεωμένος Έλληνας δεν έχει τίποτα να ελπίζει όταν του κουνάει το χέρι ο κάθε δανειστής που θέλει τα λεφτά του.
Το ίδιο όμως θα έκανε κι ο κάθε Έλληνας (ή ομάδα Ελλήνων) αν είχε δανείσει άλλους. Η παγκόσμια ιστορία αυτό διδάσκει.
Όποιος επικαλείται «αυτή τη στιγμή», ένα πράγμα επιδιώκει, «αυτή τη στιγμή» να βάλει τους δικούς του όρους, να επιβάλλει τη δική του άποψη, τη δική του λογική, το δικό του «δίκιο» του ισχυρότερου φυσικά, ή προσέξτε το ολίσθημα της λογικής, της δημοκρατικής του πλειοψηφίας! Λες και η δημοκρατική πλειοψηφία έχει πάντα δίκιο! Παραδείγματα; Καλά τώρα! Παιδάκια είμαστε; Ή μήπως γερόντια με Αλτσχάιμερ;
Χριστός, Σωκράτης, Γαλιλαίος, Μικρασιατική καταστροφή, μνημόνια, ολοκαύτωμα, δίκαιοι φόροι! κλπ.
Και μην πει κανείς πως «αυτή τη στιγμή» δεν είναι αυτό το θέμα μας, γιατί θα ρωτήσω:
Μήπως ξεχάσατε τι είπα στην αρχή;
Αυτό που ίσως δεν ξεκαθάρισα ως θέμα, και έχετε δίκιο, είναι πως «αυτή τη στιγμή» με καταλαμβάνει τρόμος μπροστά στην ισχύ της δημοκρατικής πλειοψηφίας που με 150+1 εννοεί να προστατεύει την ιδιοκτησία, το πλούτο, την ελευθερία του λόγου, της έκφρασης, της ιδιαιτερότητας, της μειοψηφίας, και τόσες άλλες μεγάλες ιδέες και δόγματα που μας έφεραν στα μνημόνια χωρίς να ματώσει ρουθούνι τάχα, σε  «αυτή τη στιγμή», τη δίχως παρελθόν και μέλλον.
Οι αυτόχειρες δεν μετράνε! Ούτε και οι άνεργοι.
Το γιατί γίνονται όλα αυτά αυτή τη χρονική συγκυρία, «αυτή η στιγμή», υποθέτω πως γίνονται είτε γιατί:
Α) οι πλούσιοι, οι έχοντες, κατέχοντες ισχύ και χρήμα βλέπουν το τέλος του πλανήτη να έρχεται και προσπαθούν να σώσουν ότι είναι δικό τους αρχικά, και μετά να παρατείνουν την ύπαρξη ζωής απλά λιγότερων αλλά ποιο φτηνών και υπάκουων σκλάβων
Β) είτε γιατί όπως όλοι οι μεγάλοι πόλεμοι έγιναν για οικονομικούς λόγους άντε και θρησκευτικούς, έτσι και τώρα βλέπουν το νερό, τον αέρα, τα καύσιμα και τα τρόφιμα να αποκτούν αξίες πραγματικά ανεκτίμητες, σαφώς μεγαλύτερες από τις φτωχές μας ζωές και μας ετοιμάζουν και πάλι για την καταιγίδα που θα γεννήσει ο νους του ανθρώπου.
Γ) ειδικά για την Ελλάδα, και μην αναρωτιέστε, όλα γίνονται για τα πετρέλαια και το ποιος θα τα εκμεταλλευτεί. Όλα τα άλλα: μνημόνια, αριστερά, δεξιά, ίσια, κέντρο, παράκεντρα, δημοψηφίσματα, πρόσφυγες, εκλογές, δημοκρατία, φόροι, και κλπ, αν δεν στοχεύουν απλά και τίμια στο περιορισμό της κατανάλωσης για να, σωθεί ο πλανήτης, είναι μπούρδες.
 Όσο για τις γυναίκες: στην αρχαία Ελλάδα, είχαμε 26 γυναίκες φιλόσοφους! Η ποιο γνωστή, ίσως ήταν η Υπατία που δολοφονήθηκε-κατακρεουργήθηκε συγκεκριμένα από φανατικούς χριστιανούς. Και οι Σπαρτιάτισσες, πέρναγαν Σπαρτιάτικα, αλλά το έλεγε η καρδιά τους, και 35.000 Αγγλίδες εργάτριες έπαθαν από τη παραγωγή εκρηκτικών ΤΝΤ για τις ανάγκες του 2ου παγκόσμιου πόλεμου, και δεν μπόρεσαν ποτέ να τεκνοποιήσουν, και ο Λένον τραγούδησε ότι η γυναίκα είναι ο νέγρος του κόσμου! Αυτά και άλλα πολλά έμαθα μελετώντας την ιστορία.
Για κάποιους, υπάρχει μόνο ένα παρόν που διαρκεί μόνο όσο χρειάζεται για να έρθουν τα επάνω κάτω, δηλαδή υπάρχει μόνο «αυτή η στιγμή». Υπάρχει μόνο ότι βλέπουμε στο σκόπευτρο, ή στην οθόνη. Όλα τα άλλα, είναι σκιές, σαν αρνητικά φωτογραφιών που τραβήχτηκαν, ποτέ δεν εμφανιστήκαν, ή δεν τυπώθηκαν.
Πραγματικά όμως, για την ιστορία μας, τα 2500 χρόνια γραφής, είναι μια στιγμή, αλλά δεν είναι «αυτή η στιγμή», ευτυχώς.


Γιάννης Γλυνός

Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2017

Στεφανος Πάσχος

Ένας φίλος από τα παλιά έφυγε.



Γνωρίστηκα με τον Στέφανο στην 5η τάξη του 6ου  εξατάξιου γυμνασίου αρένων Αθηνών.
Τελειώσαμε την 6η τάξη του «κάτεργου» το 1966. Είμαστε και γείτονες, σχετικά, ούτε 500 μέτρα δεν απείχαν τα σπίτια μας.
Για λίγους μήνες χαθήκαμε, το 67 όμως τον βρήκα σε μια τάξη με άλλα 35 παιδιά όπου κάναμε φροντιστήριο στο ελεύθερο σχέδιο (Αγρανιώτης, Γεωργιάδης, Λοβέρδος, Δεκουλάκος, Γράβαλος ήταν οι δάσκαλοί μας).
Στη συνέχεια, μπήκαμε στη τότε σχολή Δοξιάδη. Εκεί γνωριστήκαμε και με τη Τριανταφυλλίτσα. Όταν κατάλαβα πως η χημεία τους ταίριαξε, σαν φίλος, έκανα στην άκρη αν και μου άρεσε η κοπελιά. Γίναμε καλοί φίλοι για καιρό εμείς οι τρεις. Όμορφα χρόνια! Το πρώτο χρόνο κάναμε κοινά μαθήματα, μετά χωρίσαμε, αλλά οι τάξεις μας ήταν δίπλα-δίπλα.
Εγώ ακολούθησα τη διακόσμηση εντύπου-γραφικές τέχνες. Ο Στέφανος πήγε στη συντήρηση έργων τέχνης.
Καθόμαστε δίπλα-δίπλα, τα λέγαμε παραπάνω από τακτικά.
Μετά την εθνοσωτήρια επανάσταση, ο Στέφανος μου έδειξε τα βασικά της φωτογραφίας, αυτός πήγε και στου Σταυράκου. Του άρεσε το cinema, και η σκηνοθεσία. Εμένα μου άρεσε ο κινηματογράφος, ακόμη μου αρέσει, και έτσι με τράβηξε η φωτογραφία με το πάγωμα του χρόνου και του χώρου.
Κάναμε πολλές φωτογραφικές εκδρομές (Μετέωρα, Γιάννενα, Ζαγόρια), συζητήσεις επί συζητήσεων, ξενύχτια στο σπίτι του, ή στο δικό μου.
Πήγαμε μαζί στην αεροπορία το 1970, στη βασική εκπαίδευση ήμασταν μαζί, μετά χωρίσαμε για δυο χρόνια λόγω ειδικότητας και απολυθήκαμε με διαφορά λίγες ημέρες το 1973. Καταφέραμε τελικά και πήγαμε παρέα18 αξέχαστες ημέρες στο Άγιο Όρος Μάρτιο μήνα. Έχω καταγράψει και το οδοιπορικό και έχω βρει και όλες τις φωτογραφίες από τη μοναδική αυτή εποχή. Κρύο, χιόνι, πείνα, απίστευτα τοπία, αλλά είμαστε νέοι και αντέχαμε.
Εγώ από την αρχή της εμπλοκής μου με τη φωτογραφία ακολούθησα τη σχέση πλευρών δυο προς τρία, ή 24Χ36 και μετά το 6Χ7.
Το τετράγωνο 6Χ6 ελάχιστα με βοήθησε.
Αντίθετα, ο Στέφανος ξεκίνησε με 6Χ6 τη φωτογραφία και αυτό μας πήγε το καθένα σε άλλο δρόμο. Ήταν και οι σπουδές που έκανε στη Γαλλία όταν πήγε μετά το Άγιο Όρος. Χαθήκαμε και πάλι για αρκετά χρόνια.
Εγώ ήμουν και είμαι αυτοδίδακτος, ήταν επιλογή μου, δεν είχα και χρήματα για να πάω έξω. Όσα διάβασα αργότερα για την αισθητική και την ιστορία της φωτογραφίας με άλλαξαν αφού όμως άφησα οριστικά την επαγγελματική φωτογραφία. Ασχολήθηκα με δημοσιογραφία σχετικά με φωτογραφικά και τεχνικά θέματα, δεν έμενε χρόνος ελεύθερος μέχρι το 2011.
Ξαναβρέθηκα με το Στέφανο χάρη στα συνδικαλιστικά και το ΦΟΙΒΟ, αλλά πλέον είχαμε ξεκόψει σαν φίλοι.
Μιλάγαμε σπάνια στο τηλέφωνο, έχασε τους γονείς του (κύριο Κώστα και κυρία Όλγα, ήταν θαυμάσιοι γονείς και εκπαιδευτικοί). Εγώ έχασα την αδελφή μου τέλος του 14 και το πατέρα μου αρχές του 15. Προσπάθησα να βρεθούμε πολλές φορές αλλά άδικα, δεν έτυχε, δεν μπορούσε, δεν είχε χρόνο, ή ίσως δεν ήθελε να μεταφέρει τη κατάθλιψη του συνταξιούχου. Τι να πω;
Μάθαινα για τα έργα του από καιρό και χαιρόμουν. Έμαθα και για το παιδί του, την Ηώ που έχω χρόνια να τη δω. Τελευταία φορά τη θυμάμαι μικρή στη Σίφνο, δεν θυμάμαι αλλά πρέπει να  είχαμε βρεθεί όταν μεγάλωσε σε κάποια έκθεση εδώ, ή στη Κολωνία.
Σήμερα, 9 Ιανουαρίου 2017, έμαθα από τη ψηφιακή έκδοση του φωτογράφου ότι μας άφησε ο Στέφανος στις 2 Γενάρη 2017. Αυτό με τάραξε, δεν το περίμενα. Ήταν και γιατί δεν κατάφερα να τον δω πρόσφατα, όπως θα ήθελα.
Την ημέρα της εορτής του, λίγο πριν φύγει το 2016 προσπάθησα να του τηλεφωνήσω αλλά το δίκτυο μου έλεγε πως δεν υπάρχει ο αριθμός στον οποίο τον είχα καλέσει λίγους μήνες πριν και είχαμε μιλήσει, όταν και πάλι δεν είχε χρόνο για να βρεθούμε.
Έτσι μη έχοντας άλλο τρόπο να επικοινωνήσω με το Στέφανο, θα του τα πω, όταν τον δω ξανά…
Προς το παρόν, από το πρωί πενθώ το παιδικό μου φίλο, το φίλο της νιότης και του γυμνασίου, της σχολής, τον συνάδελφο στην αεροπορία, τον συνάδελφο εν τέχνη, το πάντα ώριμο παιδί με τα μεγάλα μάτια και τη μικρή καμπούρα που μου έδειξε πώς να εμφανίζω και να τυπώνω. Έμοιαζε από μικρός με όσιο σαν αυτούς που φωτογραφίσαμε στο Όρος!
Τώρα Στέφανε που έγινες τελικά βυζαντινή εικόνα δεν υπάρχει περίπτωση να μη σε γνωρίσω. Κι όχι σαν εκείνη τη φορά, τον Οκτώβρη του 70 στον Άραξο, που βγήκες κουρεμένος γουλί, με κοίταξες με ανείπωτη λύπη και μου είπες:
-Μα αλήθεια δεν με γνωρίζεις βρε Γιάννη; Εγώ είμαι ο Στέφανος! Να δω αν θα σε γνωρίσω σε λίγο και εγώ μετά το κούρεμα! Πήγαινε μέσα τώρα φίλε μου.
Αυτά μου είχες πει και δεν τα ξεχνώ.
Καλό σου ταξίδι φίλε. Σκιές ασπρόμαυρες θα γίνουμε όλοι.
ΥΓ εγώ έκλεισα 50 χρόνια φωτογράφος, και εσύ τα μάτια σου! 

 1973 ο Στέφανος στο Άγιο Όρος.