Όλα ξεθωριάζουν, γίνονται σκιές, χάνονται, όπως
χάνεται και το2018.
Καθώς και το 2018
φεύγει, θυμάμαι αυτούς που έφυγαν.
Όλοι φεύγουν στο
τέλος.
Κοιτάζοντας
φωτογραφίες τους, θυμάμαι τις κινήσεις τους, τα θέματα που συζητήσαμε, τις
ιδέες τους. Τι κι αν είναι βουβές και σιωπηλές οι φωτογραφίες;
Μιλάνε οι
φωτογραφίες μόνο σε αυτούς που τους εμπιστεύονται! Μιλάνε μόνο σε αυτούς που
ακούνε αυτό που βλέπουν!
Ο πρώτος γνωστός,
συγγενής ή φίλος, που θα φύγει από κοντά μας για εκεί που δεν έχει Κυριακές,
σχόλες, πλούσιους και φτωχούς, έξυπνους και χαζούς, δυνατούς και αδύνατους,
αγόρια και κορίτσια, ίσως δεν θα μας ταρακουνήσει αρκετά. Η θλίψη εξαρτάται
πάντα από τη σχέση μας με όποιον έφυγε, την ηλικία του, και τη δική μας ηλικία.
Ο δεύτερος
αλλάζει ακόμη κάτι, λίγο ίσως, αλλά κάτι αφήνει, κάποιο ίχνος.
Ο τρίτος που θα
"φύγει" θα μας αλλάξει περισσότερο τη στάση ζωής, σημαντικά ίσως, αν
δεν έχει γίνει αυτό από τη πρώτη απώλεια.
Μετά; μάλλον
μαθαίνουμε να είμαστε ψύχραιμοι, όσο μπορούμε, ωριμάζουμε.
Ο χρόνος τα
δαμάζει όλα. Η λύπη για την απώλεια μεγαλώνει όσο εμείς μεγαλώνουμε, νομίζω.
Το θέμα είναι να
μη φεύγουν οι νέοι μας, και άσχετα από ηλικία να μη φεύγουν πολλοί μαζί. Είναι
γνωστό πως λιγοστεύουμε εδώ και χρόνια και οι θάνατοι είναι περισσότεροι από τις
γεννήσεις.
Οι "φευγάτοι" και εμείς.
Ως προς το τι
είναι ζωή, απώλεια και θάνατος, έχω να πω δυο-τρία πράγματα, τώρα. Αύριο ίσως
αλλάξω γνώμη.
Η ζωή σε αυτή τη
γη είναι η κόλαση, είναι προθάλαμος για να γίνουμε άγγελοι. Αυτό πιστεύουν οι
Χριστιανοί, όχι όλοι όμως.
Θα μπορούσε η ζωή
στη γη να είναι παραδεισένια, αλλά εμείς δεν αφήνουμε.
Η βία, ο
αλόγιστος ανταγωνισμός, η απληστία, η οικειοποίηση της λογικής και της
δικαιοσύνης για προσωπικό όφελος, η εκμετάλλευση ανθρώπων από ανθρώπους, οι
διάφοροι ισμοί, η κακία κλπ "αρετές" του ανθρώπου δεν επιτρέπουν να
γίνει παράδεισος η γη.
Αλλά, ακόμη κι αν
κάτι γινόταν, η γη είναι σαν τη γόνιμη γυναίκα. Η γη έχει τους κύκλους της από
παγετούς σε καύσωνες, από ακραία καιρικά φαινόμενα σε ηρεμία, έχει και γεωλογικές
ανακατατάξεις που αφήνουν πίσω θύματα, αρρώστιες και καταστροφές. Οι κύκλοι της
γης έχουν όλα αυτά που κάθε άλλο έχουν θέση στο παράδεισο που θα θέλαμε.
Ίσως όμως και
έτσι πρέπει να είναι στο διηνεκές.
Το θέμα έχει
απασχολήσει κινηματογραφιστές, συγγραφείς, διανοούμενους, επιστήμονες, αναλυτές.
Και λοιπόν;
Διαφορετικές απώλειες.
Υπάρχει η απώλεια
επικοινωνίας, να μη σε καλεί κανείς στο τηλέφωνο, να μη λαμβάνεις μήνυμα στον
υπολογιστή, ούτε γράμμα, ούτε νέα, να αισθάνεσαι άχρηστος γιατί κανείς δεν
θέλει τίποτα από όσα γνωρίζεις, πάσχισες να κάνεις και να προσφέρεις.
Ωστόσο, είσαι
ζωντανός, απόδειξη πως σε θυμάται είναι: η εφορία, η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ, ο ιδιοκτήτης
του σπιτιού, ο διαχειριστής κλπ. φίλοι...
Το ότι ζεις και
συνεχίζεις μόνος σου δεν είναι τίποτα σοβαρό, καθώς μόνοι ερχόμαστε στη ζωή (με
τη βοήθεια της μάνας και της μαμής) και μόνοι φεύγουμε συνήθως. Ελπίζουμε κάποιος
να μας κλείσει τα μάτια, να μη βλέπουν οι άλλοι πως δεν τους βλέπουμε. Οι συνοδοί,
συγγενείς η φίλοι, είναι πάντα ευπρόσδεκτοι όσο ζούμε, αλλά τελικά μόνοι
περνάμε το Ρουβίκωνα (για να μη μπατάρει η βάρκα). Μετά, ο καθένας τραβά το
δρόμο του, ευτυχώς.
Το μεγάλο αντίο.
Το οριστικό
αντίο, γίνεται οριστικό όταν πάψει ο εγκέφαλος να λειτουργεί, όταν η καρδιά
σταματήσει να κτυπά, όταν η ψυχή αυτονομηθεί.
Κι ας μας
ξεχάσουν όλοι, και τι έγινε;
Πρώτα ξεχνάνε τις
εικόνες μας, πως ήμαστε κάποτε. Για αυτό κρατάμε/νε τις φωτογραφίες. Όσο δεν
ξεθωριάζουν έχουμε πολλά να διαβάζουμε κοιτάζοντάς τες.
Ξεθωριάζουν οι
μνήμες και οι φωτογραφίες μας σίγουρα. Αυτές οι μνήμες που μαζέψαμε εμείς, και αυτές
που πίσω μας αφήσαμε στους άλλους.
Οι φωτογραφίες, αυτές
που συγκεντρώθηκαν, θα καταλήξουν όλες όσες τα βρήκαν μεταξύ τους, σε ένα κουτί
από παπούτσια, κι όπου φτάσουν.
Στα παλιατζίδικα ξεμένουν
συχνά πολλές από αυτές, κάποιοι ίσως τις επιλέξουν ξανά (ζωή μετά θάνατο), μα
για τη δική τους μνήμη θα είναι πλέον άχρηστες εφόσον πρόσωπα και σκηνές θα
είναι άγνωστα.
Τι να τις κάνει ένας
περαστικός μετά από εκατό χρόνια τις φωτογραφίες της γιαγιάς, ή του πατέρα, ή
του φίλου μου όταν κι αν θα τις βρει σκονισμένες μέσα σε ένα κουτί μαζί με
άλλες πολλές;
Συχνά
φωτογραφικές μηχανές, φιλμ και φωτογραφίες καταλήγουν σε δημοπρασίες, και
κανείς δεν ξέρει ποιανού ήταν.
Η τέλεια
κοινωνική ισοπέδωση βρίσκεται μέσα σε ένα κουτί με παλιές φωτογραφίες.
Με μοναδικές
διακρίσεις τώρα το μέγεθος, τις διαβαθμίσεις των γκρίζων και των χρωμάτων,
πάντα θα υπάρχουν μερικές επάνω από τις άλλες.
Τελικά, τα είδη
και η καταγωγή τους φταίνε για τις διακρίσεις; ή μήπως το μυαλό μας μόνο που
κολλά ταμπέλες όπου βρει;
Ένας -ένας που
φεύγει από τη ζωή, γλυτώνει από τους πόνους και τα βάσανα, τις υποχρεώσεις και
τους φόρους, φεύγει μακριά από όλους εμάς τους "καλούς ανθρώπους".
Αλλοίμονο σε
αυτούς που μένουν, σε όλους όσους δεν έχουν ποιότητα ζωής, που δεν μπορούν να
τραφούν, να ζεσταθούν, να βγουν έξω από κελί τους, ή το σπίτι τους, που πονάνε,
που είναι κατάκοιτοι, που δεν έχουν ένα γάλα για το μικρό παιδί τους.
Το 2018 φεύγει,
άντε και του χρόνου απαρτία! Και φυσικά δεν λυπάμαι που φεύγει, αλλά και να
λυπόμουν τι θα έβγαινε;
Και πάλι λοιπόν "να
ευχηθούμε ....", και, " ας
ελπίσουμε...." κλπ, κουβέντα να γίνεται.
Όχι δεν είμαι στις μαύρες μου, απλά θυμήθηκα τα
φιλαράκια που έφυγαν και είπα να τους γράψω δυο λογάκια.
Όπως και να έχει
καλές γιορτές.
Γιάννης Γλυνός
10 Δεκεμβρίου
2018
