Κινηματογραφικές ταινίες με κύριο θέμα τη πίστη, ή,
σημαντικές αναφορές στο θεό
Μετά τη γέννηση,
καιρός για περισυλλογή για τη σταύρωση και μετά για την ανάσταση.
Από την ιστορία και τη ψυχολογία του ανθρώπου, το θρησκευτικό συναίσθημα
καταγράφεται και ερμηνεύεται από προβληματισμένους ανθρώπους κάθε λογής με
διάφορους τρόπους. Η αναζήτηση κοινών σημείων λογικής και θρησκευτικού δόγματος
προβληματίζει εδώ και αιώνες.
Έχω παρακολουθήσει πάρα πολλά φιλμ, θέλω να καταγράψω όσα από αυτά άμεσα, ή
έμμεσα αναφέρονται στο θεό.
Όχι μόνο το «δικό» μας, όχι μόνο το γνωστό μας θεό, αλλά και κάθε άλλη
προσέγγιση του ανθρώπου – δημιουργού προς το θείο, ή και προς το αντίθετο…
Αν κάθε άνθρωπος έχει ένα θεό στη καρδιά του, και μερικούς δαίμονες στο
μυαλό του, ο προβληματισμός στην έβδομη τέχνη είναι λογικός. Λογική είναι και η
αναζήτηση του ανθρώπου μέσα από τη δημιουργία της κορυφαίας, έβδομης τέχνης. Το
ξεμπρόστιασμα του ισχυρού, του εξουσιαστή, του καθώς πρέπει, του άρχοντα,
απέναντι σε κάθε καταπιεσμένο, αγνό, ταπεινό και ανήμπορο.
Το ότι τα περισσότερα φιλμ είναι γύρω από το Χριστιανισμό και το Μωαμεθανισμό,
δεν σημαίνει πολλά πράγματα καθώς είναι τα δόγματα, οι θρησκείες δηλαδή με τους
περισσότερους πιστούς σε αυτή τη γη.
Υπάρχουν παραλλαγές σε όλα τα δόγματα, οι οποίες θεωρούνται από τους
«άλλους» αιρέσεις και αποσχίσεις από τον «ορθό» δρόμο, την ορθή πίστη.
Μέγα μέρος της θεματολογίας των φιλμ προέρχεται από αυτές τις αναζητήσεις
και την αγωνία των σκηνοθετών.
Να σημειωθεί ότι πολλά από τα σενάρια των ταινιών προέρχονται από
σημαντικούς συγγραφείς –στοχαστές.
Σε άλλους λαούς, και διαφορετικές θρησκείες και πολιτισμούς, δεν γνωρίζω σε πόσα φιλμ έχουν οδηγήσει αυτές οι
αναζητήσεις. Υπάρχουν ωστόσο φιλμ με αναφορές σε ξωτικά, μάγισσες, φαντάσματα,
δαίμονες όπως το εξαιρετικό
Γιαπωνέζικο ΑΜ φιλμ Onibaba και άλλα που δεν έτυχαν
θερμής υποδοχής από το κοινό. Μερικά παραμένουν αόρατα ακόμη και για τους
σινεφίλ που τα έχουν ακουστά, αλλά δεν έχουν δει.
Υπάρχουν πχ θαυμάσιες Βραζιλιάνικες ταινίες, οι περισσότερες άγνωστες στους
στους «προηγμένους» δυτικούς. Όπως υπάρχουν και από άλλες χώρες που η κινηματογραφική
τους παραγωγή παραμένει «αόρατη» και άγνωστη για το δικό μας σύστημα διανομής.
Θα μπορούσα να πω πολλά, πάρα πολλά, ωστόσο θα δώσω μόνο μια συμβουλή όταν
πρόκειται να δείτε ένα φιλμ για πρώτη φορά.
Μην διαβάσετε τίποτα, μη ακούσετε τίποτα, δέστε το μέχρι το τέλος,
σκεφθείτε μόνοι και δίχως συμβουλές και σχόλια από κανένα. Αποφασίστε για μια
πρώτη αίσθηση. Δέστε πάλι το φιλμ λίγους μήνες μετά, στο μεταξύ συζητείστε,
διαβάστε, ακούστε, αναζητείστε γνώμες κρητικές και ερμηνείες. Τώρα θα έχετε και
προσωπική πρώτη αίσθηση δική σας για να πάρετε ένα μέτρο της αξίας, η απαξίας
του φιλμ.
Ίσως μετά από μερικά χρόνια, να δείτε και πάλι ένα «γνωστό» φιλμ και να
γελάσετε με τη πρώτη σας άποψη. Τα μεγάλα κινηματογραφικά έργα μας επιφυλάσσουν
ευχάριστες εκπλήξεις μετά από κάθε παρακολούθηση.
Ένας κάποιος, εφήμερος κατάλογος.
Για διευκόλυνση θα δίνω όχι βαθμό αλλά μια κατά κάποιο τρόπο αξιολόγηση με
αστερίσκους * σύμφωνα με το δικό μου κριτήριο, τη γνώση, την αίσθηση, το κατά
πόσο θα ήθελα να δω ξανά το φιλμ, ή το πόσες φορές έχω δει το φιλμ.
Σημαντικό και κύριο λόγο επιλογής των φιλμ έχει για εμένα: α) η σκηνοθεσία, β) το θέμα, γ) η φωτογραφία. Δέχομαι πως είναι μια τριάδα από ίσα και αδιαίρετα χαρακτηριστικά με ακόλουθους, τη μουσική, τους ηθοποιούς, τα σκηνικά. Η σειρά δεν έχει καμιά απολύτως σημασία, τα καταγράφω όπως τα θυμάμαι, όμως, θα αρχίσω με αυτό που εγώ θεωρώ ως πρώτο και κορυφαίο φιλμ:
«ο λόγος» του Carl Drayer (ΑΜ φιλμ, το πρώτο του με
ομιλία) *****
Τα άλλα φιλμ:
Το μαρτύριο της Ιωάννας της
Λωραίνης του Carl Drayer (ΑΜ βουβό)*****
Ο τελευταίος πειρασμός ****
Οι δέκα εντολές του Σεσίλ
ντε Μιλλ (ΑΜ Βουβό) *****
Οι δέκα εντολές του Σεσίλ ντε Μιλλ έγχρωμη υπέρ-παραγωγή **** (ναι, το
παλιό είναι ποιο καλό)
Κβο Βάντις **
Μπεν Χουρ (1959), του Γουίλιαμ Γουάιλερ****
Βαραβάς **
Ο χητών *
Το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο
του Π.Π. Παζολίνι (ΑΜ αριστούργημα) *****
Η λεπτή κόκκινη γραμμή του
Τ. Μάλικ *****
Ο νέος κόσμος του Τ. Μάλικ****
Το ακίνητο ποτάμι** (καλό αλλά οι Ελληνικοί διάλογοι θα έπρεπε να έχουν
υπότιτλους)
Αυτός που πρέπει να πεθάνει ( ο Χριστός ξανασταυρώνεται του Ζ. Ντασέν)
*****
Λούθηρος*
Η τελευταία κοιλάδα **
Ένας άνθρωπος για όλες τις
εποχές *
Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ **
Οι μάγισσες του Σάλεμ **
Το άλικο γράμμα **
Ναζαρίν *****
Marcelino Pan Y Vino (το
θαύμα του Μαρσελίνο) **
Ο λοχίας Γιόρκ ****
Ο νέος Πάπας **
Το όνομα του ρόδου ****
Η Βίβλος *
Το χάρτινο φεγγάρι ***
Τα πάθη του Χριστού του
Μέλλ Γκίμπσον ***
Σαμσών και Δαλιδά *
Η κιβωτός του Νώε **
Η αποστολή
( the mission)*****
Το μυστήριο Παύλος *
Αντρέι Ρουμπλιόφ****
Το μήνυμα (Μωάμεθ)**
Ο βασιλιάς των βασιλέων*
Ο κώδικας Ντα Βίντσι*
Η γέννηση ενός έθνους**
Ο εξορκιστής*
Ταμπού*
Κάλβαρι***
Η ζωή του Μπράιαν**
Zardoz **
Έβδομη σφραγίδα (ΑΜ
αριστούργημα του Μπέργκμαν)*****
Η πυγή των παρθένων (ΑΜ
αριστούργημα του Μπέργκμαν)***
Αντίχριστος (του Λαρς φον
Τρίερ) ***
Αλέξης Ζορμπάς****
Au Hasard Balthazar (1966),
του Ρομπέρ Μπρεσόν ****
Μαύρος νάρκισσος***
Avatar****
Pulp Fiction****
Dune*****
Stargate ( το film, όχι η σειρά) *****
City of
Τόσο κοντά, τόσο μακριά (του Β. Βέντερς) *****
Με τα φτερά του έρωτα (του
Β. Βέντερς) *****
Φανταστικός πλανήτης ****
Ο πλανήτης των πιθήκων **
Επιστροφή στο πλανήτη των
πιθήκων**
Αγορά***
Arrival***
Ostrof (το νησί) ****
Solaris ****
Η θυσία ****
Το βασίλειο των ουρανών
****
Οι νύχτες της Καμπύρια ****
Ελ Σιντ**
Η εξομολόγηση (ΑΜ του Χίτσκοκ)***
Dogville **** (μετά τη δεύτερη
φορά άρχισα να καταλαβαίνω…)
Agire η μάστιγα του
θεού*****
Αδελφότητα των λύκων**
Nosferatu***
K-Pax**
2001 Οδύσσεια του
διαστήματος***
The book of ELI***
Onibaba**** Noah (2014) του
Darren Arronofsky*
Ενώπιον θεών και ανθρώπων (2010), του Ξαβιέ Μποβουά*
The Given Word (1962), του Ανσέλμο Ντουάρτε Pagador de Promessas
*****
Αυτά δεν τα έχω δει, τα ψάχνω όμως.
The Devils (Ken Russell,
1971)
Sebastiane (1976) του Derek
Jarman
Dogma (1999) του Kevin
Smith
Stigmata (1999) του Rupert
Wainwright
Battlefield Earth (2000)
του Roger Christian
Γιάννης Γλυνός
31 Γενάρη 2022
