Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Με το ζόρι τέχνη


 Τέχνη, με το στανιό; Δεν γίνεται!

Ήταν χειμώνας του 2012, αν θυμάμαι.

Πριν λίγες ημέρες, 
στο πνευματικό κέντρο (αίθουσα αφιερωμένη στο πνεύμα) μιας μικρής πολιτείας, με κάπου δέκα χιλιάδες ψυχές όλες κι όλες, 
είχε προγραμματιστεί μια συναυλία μουσικής, 
ευγενική προσφορά ενός συγκροτήματος.

Η μικρή αυτή πολιτεία, απέχει μόλις 20 χιλιόμετρα από το κέντρο. 
Ταυτόχρονα όμως, απέχει αρκετά χρόνια πολιτιστικά από το σύγχρονο πολύ-πολιτισμικό μοντέλο που ολοένα εξαπλώνεται πέρα από σύνορα! 

Τα ακούσματα εδώ, δεν είναι ούτε τζαζ, ούτε ροκ, ούτε μπλουζ, ούτε αυτά της δυτικής - κλασσικής μουσικής. 
Η αισθητική και πολιτιστική κουλτούρα παραμένουν προσκολλημένες στην αυστηρή πατριαρχική, κλειστή μικροαστική κοινωνία.  
Στηρίζονται στην ιδιαίτερη τοπική δομή που κρατά από ρίζες αρχαίων ελλήνων, αλλά και αλβανικών φυλών (γεωργών και κτηνοτρόφων) που κατέβηκαν στην Ελλάδα πριν πολλά χρόνια και ενσωματώθηκαν πλήρως.

Δύσκολοι καιροί δίχως αντίρρηση οι σημερινοί ( χειμώνας 2012). 
Ποτέ δεν ήταν εύκολα τα πράγματα για τους υπηρέτες του πνεύματος (δημιουργοί, καλλιτέχνες, συγγραφείς, μουσικοί κλπ). 
Στη χώρα μας, θα έλεγε κανείς ότι σήμερα το πνεύμα, πνέει τα λοίσθια.
Ειδικά στη περιφέρεια είναι ποιο δύσκολα αφού αυξάνονται και τα έξοδα μετακίνησης. 

Όμως η προγραμματισμένη συναυλία δεν θα περίμενε ποτέ κανείς ότι θα συγκέντρωνε, μόνο τους πέντε μουσικούς (το συγκρότημα) και πέντε-έξι το πολύ ακροατές. Παρόντες ήταν ακόμη ο ηλεκτρολόγος, και τρεις εκλεγμένοι δημοτικοί συμπολίτες.
Τα έξοδα θέρμανσης της αίθουσας δεν βοήθησαν την συνέχιση της εκδήλωσης για τόσο λίγους. 
Η θερμοκρασία περιβάλλοντος έξω, ίσως να συνετέλεσε καθώς ήταν περίπου 2 βαθμοί, αλλά όμως δεν έβρεχε. 
Οι νεολαία απούσα, 
οι μαθητές άφαντοι, 
το ίδιο οι σύλλογοι, οι ώριμοι και η τρίτη ηλικία.

Παρά την οικονομική κρίση, τη μικρή έκταση του χωριού της μικρής μας πολιτείας, και παρά τη δωρεάν προσφορά της μουσικής ομάδας, υπήρξε παταγώδης αποτυχία. 
Το περιεχόμενο της συναυλίας, ίσως δεν στάθηκε αρκετό να προσελκύσει τους φιλόμουσους. 
Αλήθεια, υπάρχουν πραγματικοί φιλόμουσοι στην Ελλάδα του 2012; 
Τι ακούνε; Μήπως ακούνε τα ίδια και τα ίδια;
Μήπως συχνάζουν μόνο στο Μέγαρο; 
Μήπως υπάρχει πλέον ενστικτώδης αντίδραση προς κάθε τι «ξενόφερτο»; 



Αλλά μήπως η τέχνη, ειδικά η μουσική έχει σύνορα;
Ακούστηκαν φωνές ότι δεν υπήρξε επαρκής ενημέρωση, η μάλλον δεν υπήρξε ενημέρωση. 
Ίσως, αλλά από παλιότερα θυμάμαι σε ανάλογη εκδήλωση με μουσική τζαζ,
 στον ίδιο χώρο, οι ακροατές δεν συμπληρώσαμε ούτε δυο σειρές καθίσματα! 
Εγώ δεν είμαι φανατικός λάτρης της τζαζ, την ακούω όμως και έχω αρκετούς δίσκους από βινύλιο, αγορασμένους από τότε που μπορούσα. 
Ωστόσο, η συναυλία έμεινε στη μνήμη μου. Και όμως όλοι απολαύσαμε με προσήλωση τους μουσικούς που τους μπιζάραμε και τους αναγκάσαμε να παίξουν μερικά ακόμη κομμάτια στο τέλος. 
Γιατί; Άλλαξε κάτι;

Έχω φυσικά αντίρρηση στην αποχώρηση των μουσικών μετά από ένα μόνο κομμάτι και στην αναβολή. 
Την αποδέχομαι μόνο λόγο καυσίμων για να ζεσταθεί η αίθουσα που έχει σχεδιαστεί για 300-400 άτομα, αλλά όχι για συναυλίες. 
Έστω όμως ότι όλα αυτά είναι προβλήματα. 
Εδώ μιλάμε για αγνωμοσύνη προς τους μουσικούς που ήρθαν να παίξουν δίχως αμοιβή, μόνο για το χειροκρότημα. 
Μήπως τελικά τα ψηφιακά αρχεία σκότωσαν τη μουσική;
Και ίσως να ήταν λάθος και απειρία  των μουσικών που δεν έπαιξαν έστω και για τους λίγους, «ηρωικούς» που δεν ήτανε ούτε 20, μαζί με τους μουσικούς.

Εδώ θέλω να σταθώ λίγο. 
Εγώ αν ήμουν μουσικός, δεν θα έφευγα! 
Δηλαδή οι μουσικοί δεν απολαμβάνουν αυτό που κάνουν; 



Η τέχνη έτσι κι αλλιώς είναι μια σχοινοβασία, έχει πάντα το ρίσκο να περάσει, ή να μην περάσει στο κοινό. 
Όμως είναι μια λειτουργία, 
κι αλίμονο αν ο ιερωμένος, ο παππάς δηλαδή, λειτουργεί για να σώσει με το ζόρι όλους όσους είναι μέσα στην εκκλησία. 
Αρκεί και μόνο ένας να σωθεί. Κι η τέχνη σώζει.
Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει με το ζόρι, ούτε είναι θέμα ποσότητας, αλλά είναι υπόθεση ποιότητας. 
Η αισθητική παιδεία στη χώρα μας έχει υποστεί τεράστιο στραπάτσο, το φιλότιμο μας έμεινε που κάνει τη φτώχεια μας περισσότερο ανυπόφερτη.


Γιάννης Γλυνός