"Η τέχνη σώζει". Η φωτογραφία;

Αταξία και χάος κυριαρχούν στο φυσικό μας κόσμο. 
Photos by John Glynos: you may copy only for personal use

 Παρά τις όποιες προσπάθειες του ανθρώπου να βάλει τάξη, αισθανόμαστε πως κυριαρχεί ο χαοτικός νόμος της φύσης και της ζούγκλας.

 Ίσως όμως έτσι πρέπει να είναι ώστε σε περίπτωση κάποιας απρόβλεπτης και μεγάλης καταστροφής, να μη χαθούν όλα μονομιάς, και η ζωή.

 Αν, λέμε αν. 
Αν ζούσαμε σε ένα κόσμο απόλυτα τακτοποιημένο, δίχως βία, θανάτους, πείνα, αρρώστιες, δυστυχία, πόνο, φόβο, αγωνίες, μοναξιά, αδικία, κακία, τότε η τέχνη δεν θα είχε κανένα λόγο ύπαρξης.

 Τα λίγα δείγματα αγάπης ομορφιάς και καλοσύνης ανάμεσά μας δεν αρκούν για να ανατρέψουν τη κατάσταση των πραγμάτων.

Έτσι, όσο ποιο χάλια είναι τα πράγματα, τόσο ποιο πολύ ο καλλιτέχνης άνθρωπος ψάχνει για ομορφιά, ισορροπίες, το τακτικό μέσα στην αταξία και το χάος. Αναζητά αυτό το κάτι που να δικαιολογεί το παράλογο αυτής της ζωής.

Αν μέσα σε αυτό τον κόσμο, ως έχει, αισθανόμαστε ευτυχείς, τότε κάτι πρέπει να είναι λάθος.
Γιατί δεν είναι το θέμα μας αν το ποτήρι το βλέπουμε μισό-άδειο, ή μισό-γεμάτο, αφού παραμένει το μισό.

 Η μόνη διέξοδος ελευθερίας που απομένει από αυτή τη σκλαβιά είναι η τέχνη. Μόνο η τέχνη «σώζει» από το χάος και την αταξία του κόσμου, σε αυτή τη ζωή.

Ο άνθρωπος καλλιτέχνης, προσπαθεί συνεχώς να φτάσει στο τέλος μιας άγνωστης διαδρομής, στο σημείο που δεν μπορεί να πάει ποιο πέρα. 
 Παρά τις απογοητεύσεις και αποτυχίες του, όταν καταφέρνει να ισορροπήσει, να φτάσει και να δημιουργήσει κάτι σημαντικό, νοιώθει τότε έστω και για λίγο ευτυχώς θεός, αντιλαμβάνεται τότε εύκολα το μεγαλείο του "θεού".
Του θεού που με το μυαλό του έπλασε, ή του μοναδικού και αληθινού αν υπάρχει είτε το θέλουμε, είτε όχι.

 Ανάλογα και η θρησκεία, είναι μια προσπάθεια διεξόδου του απλού ανθρώπου από το χάος, την αταξία, τη βία, την αδικία κλπ "ευχάριστες καταστάσεις".

Δεν είναι διόλου τυχαίο που αρχικά η τέχνη είχε άμεση σχέση με το θεό.

Μέχρι να κατανοήσει ο άνθρωπος πως η καλλιτεχνική δημιουργία μπορεί να αυτονομηθεί από το «θείο», ο θεός ήταν η πρώτη πυγή έμπνευσης και ταυτόχρονα προσπάθεια εξευμενισμού του θεού.

Εξαρτιόμαστε από άπειρα πράγματα, φυσικά και υπερφυσικά, δεν είμαστε ελεύθεροι. 
Η μόνη μας ελευθερία εν ζωή, φαίνεται να είναι η τέχνη. 
Τα αφηρημένα, αόρατα, και δίχως δυνατότητα απόδειξης της τέχνης δημιουργούν συγκρούσεις και τσακωμούς. 
Όμοια και θρησκευτικοί πόλεμοι στο όνομα κάποιας μοναδικής θρησκείας βασάνισαν και βύθισαν για  πολλά χρόνια σε ποιο μεγάλο χάος και αταξία τον κόσμο μας, αντί να τον σώσουν. Και ακόμη συνεχίζουν.

 Κανένα δόγμα δεν μπορεί να περιγράψει κάτι που ο άλλος δεν βλέπει έτσι ώστε το αόρατο και ασύλληπτο με τη λογική να γίνει κατανοητό.

 Η φωτογραφία ως τέχνη, βαδίζει στη κόψη του ξυραφιού. 
Το ορατό και πραγματικό από τη μια, το αόρατο και ιδεατό από την άλλη. 
Η φωτογραφία απλά δείχνει αυτό που από το χάος και την αταξία ο φωτογράφος επέλεξε να μας δείξει. 
Ωστόσο δια της όρασης μας μεταφέρει κάτι που υπήρξε, ίσως ακόμη υπάρχει και δεν χωρά διαφωνίες ως προς αυτό λόγο του τρόπου καταγραφής. 
Εκεί που τα πράγματα "δυσκολεύουν λίγο", είναι στο ιδεατό, στο μήνυμα, στο δια ταύτα της φωτογραφίας. 
Το καλλιτεχνικό περιεχόμενό της είναι που δεν γίνεται πάντα αντιληπτό.
Αν όπως λένε η τέχνη σώζει, και εφόσον η φωτογραφία είναι τέχνη (και με το νόμο), τότε και η φωτογραφία πρέπει να σώζει.

Κείμενο και φωτογραφίες: Γιάννης Γλυνός