Το χρονικό της μαυρίλας
Άρχισα να ασχολούμαι με τη φωτογραφία πριν από 43 χρόνια.
Μετά από 41 χρόνια πραγματικά απολαυστικής εργασίας με αντικείμενο κάθε τι σχετικό με τη φωτογραφία, έφτασε η στιγμή της απόσυρσης - απόλυσης από το τελευταίο πελάτη-εργοδότη.
Όπως και να το πείτε το ίδιο κάνει. Το αποτέλεσμα είναι ίδιο. Κόπηκε ο ομφάλιος λώρος και τέρμα η φωτογραφία με αμοιβή.
Αισθάνομαι πως πραγματικά δεν έχω «δουλέψει» παρά μόνο λίγες ημέρες όλα αυτά τα χρόνια γιατί πραγματικά, αγαπώ τη φωτογραφία.
Τις λίγες αυτές ημέρες όμως που «δούλεψα», ένοιωσα σαν γουρούνι. Δηλαδή πολύ άσχημα, δίχως καμιά ικανοποίηση παρά την όποια «ικανοποιητική» αμοιβή. Και αυτό οφείλεται στις ιδιαίτερες πάντα σχέσεις του πελάτη-εργοδότη με τον προμηθευτή-υπάλληλο, έστω και για λίγο διάστημα.
Όλες τις άλλες ημέρες όμως απολάμβανα τα φωτογραφικά προβλήματα και ένοιωθα ζωντανός άνθρωπος. Κρατούσα τη χαρά και την ηθική ικανοποίηση όταν έδινα λύσεις, όταν έβλεπα τα αποτελέσματα. Ακόμη κι όταν επαναλάμβανα κάτι για να το κάνω ποιο καλό ένοιωθα τη χαρά της δημιουργίας.
Έζησα με τη φωτογραφία και από τη φωτογραφία. Σκοπεύω τώρα να ζήσω ακόμη ποιο καλά, έστω και με ελάχιστα χρήματα.
Έκανα σοβαρά λάθη, όταν εμπιστεύτηκα το λόγο και τις υποσχέσεις κάποιων ανθρώπων. Όμως δεν μετανιώνω γιατί δεν τους επέτρεψα να με κάνουν ίδιο με αυτούς.
Εγώ πάντα κράτησα το λόγο και τήρησα τη συμφωνία, ακόμη κι όταν στην πορεία φάνηκε πως ήταν εμφανώς σε βάρος μου. Αφήνω ως υποθήκη λοιπόν τη συμβουλή ότι στις συμφωνίες θα πρέπει πάντα ο αδύναμος να ζητά γραπτά τα όσα πρέπει να τηρήσουν οι δυο πλευρές. Διαφορετικά ας "χάσει" τη δουλειά. Γιατί τα πάντα την ώρα της πληρωμής μετατρέπονται σε μονόπλευρες προσωπικές ερμηνείες του τύπου «δεν είπαμε αυτό», ή «δεν κατάλαβες καλά», ή «πέσαμε έξω»….
Εγώ δεν άφησα κανένα απλήρωτο από τους συνεργάτες μου, δεν χρωστώ, δεν έριξα κανένα και σε καμιά συμφωνία. Ποτέ δεν ζήτησα περισσότερα χρήματα από όσα έπρεπε, πάντα ζητούσα λιγότερα. Κι όταν ο άλλος δεν είχε, τον άφησα να φύγει με το προϊόν που είχε ανάγκη γιατί πάνω από όλα είμαστε άνθρωποι. Τι είναι τελικά ο πλούτος;
Πάσχισα να δώσω πάντα στο πελάτη μου το ποιο καλό για την αμοιβή μου προλαβαίνοντας και μελλοντικές ανάγκες. Έδωσα βάση και εμπιστεύτηκα φτωχούς ανθρώπους, και ποτέ δεν μετάνιωσα. Ακόμη κι αν δεν είχαν άμεσα το αντίτιμο, πάντα μετά από ένα διάστημα μου επέστρεφαν στο ακέραιο το χρέος τους. Αυτοί οι φτωχό-διάβολοι έχουν αυτό που λέμε Εμπορική Πίστη. Ναι μάλιστα. Τι είναι πάλι αυτό, θα πείτε. Ρωτήστε με, να σας πω.
Αντίθετα, οι έχοντες σχεδόν πάντα με γέλασαν, αθέτησαν συμφωνίες, με άφησαν απλήρωτο, πλήρωσα και το φόρο τους και το ΦΠΑ, καρπώθηκαν την εργασία μου κατ’ επανάληψη νομίζοντας πως θα πάνε πολύ μακριά επειδή με γέλασαν. Ανεμομαζέματα όμως ίσον διαβολοσκορπίσματα.
Έχω μνήμη ελέφαντα, συγχωρώ πάντα, μα ποτέ δεν ξεχνώ τις «ασήμαντες» αλλά σημαντικές λεπτομέρειες των εκφράσεων και των κινήσεων του σώματος. Έμαθα να κρατώ και λέξεις κλειδιά στη μνήμη, σαν να είναι φωτογραφίες.
Φωτογράφος είμαι και ασκήθηκα να βλέπω αυτά που ο άλλος νομίζει ότι μπορεί καλά να κρύψει αλλά τελικά τα κάνει ολοφάνερα. Αρκεί ο απέναντι πραγματικά να βλέπει.
Λυπάμαι αν κάποιους τους γέλασα για το βάθος της σκέψης μου επειδή δεν είμαι επιθετικός στους διαλόγους. Λυπάμαι που δείχνω κατανόηση, καλοσύνη και υπομονή. Λυπάμαι πραγματικά αν οι χελώνες φτάνουν στο «τέρμα» πριν από τους λαγούς, και λυπάμαι τους ξύπνιους αλλά αγαπώ τους πραγματικά έξυπνους «ανθρώπους».
Μετά από 41 χρόνια που έμαθα να αρκούμαι στα λίγα αλλά τίμια, πραγματικά δεν ξέρω ποιός κερδίζει και ποιος χάνει στη ζωή αυτή, τι πραγματικά κερδίζει και τι πραγματικά χάνει. Είναι θέμα γωνίας σκόπευσης...
Από μικρό παιδί βοηθούσα τον πατέρα μου και κατάλαβα πως είναι μεγάλο σχολείο η ζωή. Το μεγαλύτερο! Έμαθα πως ποτέ δεν πρέπει να μας κάνουν οι δυσκολίες να ακολουθούμε την αγέλη, ούτε και να αντιγράφουμε τις μεθόδους και τις τακτικές που κάποτε μας ενόχλησαν, έστω και στο ελάχιστο.
Συχνά πυκνά, άνθρωποι που δεν ξέρουν τι έχουν, δεν μου έδωσαν ούτε ένα ποτήρι νερό. Και λοιπόν;
Θυμάμαι τα πάντα, συγχωρώ, μα δεν ξεχνώ. Το σίγουρο είναι ένα μόνο. Κανείς δεν θα πάρει μαζί του απολύτως τίποτα!
Άρχισα να ασχολούμαι με τη φωτογραφία πριν από 43 χρόνια.
Μετά από 41 χρόνια πραγματικά απολαυστικής εργασίας με αντικείμενο κάθε τι σχετικό με τη φωτογραφία, έφτασε η στιγμή της απόσυρσης - απόλυσης από το τελευταίο πελάτη-εργοδότη.
Όπως και να το πείτε το ίδιο κάνει. Το αποτέλεσμα είναι ίδιο. Κόπηκε ο ομφάλιος λώρος και τέρμα η φωτογραφία με αμοιβή.
Αισθάνομαι πως πραγματικά δεν έχω «δουλέψει» παρά μόνο λίγες ημέρες όλα αυτά τα χρόνια γιατί πραγματικά, αγαπώ τη φωτογραφία.
Τις λίγες αυτές ημέρες όμως που «δούλεψα», ένοιωσα σαν γουρούνι. Δηλαδή πολύ άσχημα, δίχως καμιά ικανοποίηση παρά την όποια «ικανοποιητική» αμοιβή. Και αυτό οφείλεται στις ιδιαίτερες πάντα σχέσεις του πελάτη-εργοδότη με τον προμηθευτή-υπάλληλο, έστω και για λίγο διάστημα.
Όλες τις άλλες ημέρες όμως απολάμβανα τα φωτογραφικά προβλήματα και ένοιωθα ζωντανός άνθρωπος. Κρατούσα τη χαρά και την ηθική ικανοποίηση όταν έδινα λύσεις, όταν έβλεπα τα αποτελέσματα. Ακόμη κι όταν επαναλάμβανα κάτι για να το κάνω ποιο καλό ένοιωθα τη χαρά της δημιουργίας.
Έζησα με τη φωτογραφία και από τη φωτογραφία. Σκοπεύω τώρα να ζήσω ακόμη ποιο καλά, έστω και με ελάχιστα χρήματα.
Έκανα σοβαρά λάθη, όταν εμπιστεύτηκα το λόγο και τις υποσχέσεις κάποιων ανθρώπων. Όμως δεν μετανιώνω γιατί δεν τους επέτρεψα να με κάνουν ίδιο με αυτούς.
Εγώ πάντα κράτησα το λόγο και τήρησα τη συμφωνία, ακόμη κι όταν στην πορεία φάνηκε πως ήταν εμφανώς σε βάρος μου. Αφήνω ως υποθήκη λοιπόν τη συμβουλή ότι στις συμφωνίες θα πρέπει πάντα ο αδύναμος να ζητά γραπτά τα όσα πρέπει να τηρήσουν οι δυο πλευρές. Διαφορετικά ας "χάσει" τη δουλειά. Γιατί τα πάντα την ώρα της πληρωμής μετατρέπονται σε μονόπλευρες προσωπικές ερμηνείες του τύπου «δεν είπαμε αυτό», ή «δεν κατάλαβες καλά», ή «πέσαμε έξω»….
Εγώ δεν άφησα κανένα απλήρωτο από τους συνεργάτες μου, δεν χρωστώ, δεν έριξα κανένα και σε καμιά συμφωνία. Ποτέ δεν ζήτησα περισσότερα χρήματα από όσα έπρεπε, πάντα ζητούσα λιγότερα. Κι όταν ο άλλος δεν είχε, τον άφησα να φύγει με το προϊόν που είχε ανάγκη γιατί πάνω από όλα είμαστε άνθρωποι. Τι είναι τελικά ο πλούτος;
Πάσχισα να δώσω πάντα στο πελάτη μου το ποιο καλό για την αμοιβή μου προλαβαίνοντας και μελλοντικές ανάγκες. Έδωσα βάση και εμπιστεύτηκα φτωχούς ανθρώπους, και ποτέ δεν μετάνιωσα. Ακόμη κι αν δεν είχαν άμεσα το αντίτιμο, πάντα μετά από ένα διάστημα μου επέστρεφαν στο ακέραιο το χρέος τους. Αυτοί οι φτωχό-διάβολοι έχουν αυτό που λέμε Εμπορική Πίστη. Ναι μάλιστα. Τι είναι πάλι αυτό, θα πείτε. Ρωτήστε με, να σας πω.
Αντίθετα, οι έχοντες σχεδόν πάντα με γέλασαν, αθέτησαν συμφωνίες, με άφησαν απλήρωτο, πλήρωσα και το φόρο τους και το ΦΠΑ, καρπώθηκαν την εργασία μου κατ’ επανάληψη νομίζοντας πως θα πάνε πολύ μακριά επειδή με γέλασαν. Ανεμομαζέματα όμως ίσον διαβολοσκορπίσματα.
Έχω μνήμη ελέφαντα, συγχωρώ πάντα, μα ποτέ δεν ξεχνώ τις «ασήμαντες» αλλά σημαντικές λεπτομέρειες των εκφράσεων και των κινήσεων του σώματος. Έμαθα να κρατώ και λέξεις κλειδιά στη μνήμη, σαν να είναι φωτογραφίες.
Φωτογράφος είμαι και ασκήθηκα να βλέπω αυτά που ο άλλος νομίζει ότι μπορεί καλά να κρύψει αλλά τελικά τα κάνει ολοφάνερα. Αρκεί ο απέναντι πραγματικά να βλέπει.
Λυπάμαι αν κάποιους τους γέλασα για το βάθος της σκέψης μου επειδή δεν είμαι επιθετικός στους διαλόγους. Λυπάμαι που δείχνω κατανόηση, καλοσύνη και υπομονή. Λυπάμαι πραγματικά αν οι χελώνες φτάνουν στο «τέρμα» πριν από τους λαγούς, και λυπάμαι τους ξύπνιους αλλά αγαπώ τους πραγματικά έξυπνους «ανθρώπους».
Μετά από 41 χρόνια που έμαθα να αρκούμαι στα λίγα αλλά τίμια, πραγματικά δεν ξέρω ποιός κερδίζει και ποιος χάνει στη ζωή αυτή, τι πραγματικά κερδίζει και τι πραγματικά χάνει. Είναι θέμα γωνίας σκόπευσης...
Από μικρό παιδί βοηθούσα τον πατέρα μου και κατάλαβα πως είναι μεγάλο σχολείο η ζωή. Το μεγαλύτερο! Έμαθα πως ποτέ δεν πρέπει να μας κάνουν οι δυσκολίες να ακολουθούμε την αγέλη, ούτε και να αντιγράφουμε τις μεθόδους και τις τακτικές που κάποτε μας ενόχλησαν, έστω και στο ελάχιστο.
Συχνά πυκνά, άνθρωποι που δεν ξέρουν τι έχουν, δεν μου έδωσαν ούτε ένα ποτήρι νερό. Και λοιπόν;
Θυμάμαι τα πάντα, συγχωρώ, μα δεν ξεχνώ. Το σίγουρο είναι ένα μόνο. Κανείς δεν θα πάρει μαζί του απολύτως τίποτα!
Αποσύρομαι από το επάγγελμα και τη μισθωτή εργασία, όχι από τη φωτογραφία και τη ζωή. Αποσύρομαι με πίκρα για τη συμπεριφορά και τη κατάντια των εχόντων και των αρχόντων ενός υπέροχου λαού.
Αποσύρομαι με το κεφάλι ψηλά και με χαρά γιατί έφτασα στο πρώτο τέρμα, και πάω τώρα για το δεύτερο γύρο. Στο τρίτο γύρο; Θα βρεθούμε και πάλι όλες οι ψυχούλες μαζί!
Μια συμβουλή έχω. Μην αφήσετε τη χώρα αυτή να τη κατασπαράξουν τα όρνια. Η χώρα μας πρέπει να αντέξει άλλη μια φορά πρώτα εμάς τους Έλληνες που είμαστε κι η ποιο μεγάλη απειλή.
Και μιαν ευχή κάνω. Να είστε καλά και να πετύχετε όλα όσα έντιμα σχεδιάζετε.
